تاثیر فيزيوتراپی در تعويض مفصل زانو

تعويض مفصل زانو

ابتدا توضیحی در خصوص تعویض مفصل زانو ارائه میدهیم سپس به روش جراحی، درمان و فيزيوتراپی در تعويض مفصل زانو می پردازیم.

تعويض مفصل زانو، براي اولين بار توسط فرگوسن گزارش شده است. او در سال ۱۸۶۱ اقدام به آرتروپلاستي زانو كرد.

آرتروپلاستي موفق زانو در سال ۱۹۷۱ توسط گاستون و با استفاده از پروتز هاي داراي سطح تماس صاف انجام شد.

آرتروپلاستي مفصل زانو در ايران از سال ۱۳۶۳ و در بيمارستان شفا يحيائيان شروع شده و تا به حال بسياري از بيماران تحت جراحي و توان بخشي تعويض مفصل زانو قرار گرفته اند .

هدف از جراحي تعويض مفصل زانو ، از بين بردن درد، برگشت عملكرد زانو و ثبات مفصل است.

در نتيجه پروتزي مناسب است كه نزديك ترين كارايي را نسبت به زانوي طبيعي داشته باشد و در عين حال عمر خوب و عوارض نامطلوب كم تري داشته باشد .

مطلب پیشنهادی : کامپرشن تراپی

موارد كاربرد تعويض كامل مفصل زانو

۱) درد شديد مفصل هنگام وزن اندازي يا حركت ، كه در توانايي هاي عملكردي اختلال ايجاد مي كند

۲) تخريب گسترده غضروف مفصلي به علت آرتروز پيشرفته

۳) بي ثباتي يا محدوديت شديد حركتي

۴) تغييرات مشخص در زانو مانند زانو پرانتزي يا زانوي ضربدري

۵) شكست درمان هاي غير جراحي و يا جراحي قبلي

عوامل مختلفي در موفقيت جراحي تعويض مفصل زانو موثر هستند كه مهم ترين آن ها عبارت اند از:

• راستاي مناسب
• روش هاي تثبيت مناسب
• مواد پروتز مناسب
• فيزيوتراپي بعد از عمل

درمان هاي بعد از عمل در كاهش شكست جراحي بيمار موثر است.

عوارض عمل جراحی:

 تشكيل بافت اسكار (زخم) يا چسبندگي هاي درون يا اطراف مفصل ممكن است پس از هر عمل جراحي در زانو بروز پيدا كند كه موجب محدوديت حركت خم و يا راست شدن زانو و ميزان حركت استخوان كشكك مي شود ، كه مي توان با پيشگيري و تشخيص زود هنگام محدوديت هاي دامنه حركتي ، از بروز آن جلوگيري كرد.

برنامه درمانی بيماران تعويض كامل مفصل زانو

درمان دارويي:

 پس از عمل جراحي ، ممكن است از داروهاي آنتي بيوتيك ، ضد انعقاد خون ، مسكن و … استفاده شود.

فيزيوتراپی در تعويض مفصل زانو (پس از جراحي) :

توانبخشي بعد از عمل جراحي بايد با روند صحيح پيش برده شود . در بيماراني كه تعويض كامل مفصل زانو دارند اين مسئله اهميت بيشتري دارد. چندين عامل كليدي براي درمان بعد از عمل اين بيماران بايد مورد توجه قرار گيرد مثل سن، نوع بيماري، شدت التهاب موجود ، درگيري بافت نرم ، موقعيت اجتماعي بيمار، درجه راستاي استخواني كه اصلاح شده، نوع پروتز ، روش تثبيت پروتز و اهداف بيمار. اين عوامل مي توانند سرعت توانبخشي را تحت تاثير قرار دهند.

۱- درمان هاي الكتريكي و حرارتي :

 پس از ترخيص مي توان براي كاهش درد و تورم از تركيب سرما و فشار بهره برد. همچنين استفاده از اين روش ترميم زخم را تسريع كرده و خونريزي را كاهش مي دهد. استفاده از تحريك كننده هاي الكتريكي همزمان با تمرين درماني موجب تقويت بيشتر عضله چهارسر مي شود . مي توان از بيوفيدبك هم براي اهداف مختلف استفاده كرد .

۲- درمان هاي دستي :

به دست آوردن مجدد دامنه حركتي به تحرك مفصل بين كشكك و ران احتياج دارد كه حركت دادنش ۴۸ ساعت بعد از جراحي شروع مي شود .

۳- تمرين درماني :

در ۴ تا ۶ هفته اول بعد از جراحي ، تحمل وزن عامل بسيار مهمي است .

مواردي كه در وزن اندازي بايد رعايت شوند ، عبارتند از :

ميزان تحمل وزن به نوع كارگزاري پروتز ، نوع تثبيت ، سن ، اندازه و كيفيت استخواني بيمار و اينكه آيا از بي حركت كننده زانو حين راه رفتن و جابه‌جايي استفاده مي شود ، بستگي دارد .

۴- بازگشت به فعاليت هاي روزمره زندگي :

رانندگي :

 يكي از جنبه هاي مهم در بازگشت به زندگي طبيعي و عدم وابستگي پس از تعويض مفصل زانو ، رانندگي است . بيمار حدود ۶ هفته پس از جراحي مجاز به رانندگي است .

فعاليت هاي ورزشي :

 در ميان بيماراني كه تحت عمل قرار مي گيرند ، كساني پيدا مي شوند كه به فعاليت هاي تفريحي خود همانند بازي تنيس ، شنا و … برگشته اند . بعضي ديگر به شغل هاي خود كه توام با فعاليت است ، برگشته اند . با اين حال ، موفقيت اين بيماران تنها به كاهش درد و افزايش توان عملي وابسته نيست ، بلكه به بازآموزي عضلاني ، كه ممكن است به دليل درد طولاني مدت موجب تحليل عضلات مي شود ، نيز وابسته است.