آرتروز مچ دست به دلیل تخریب و فرسودگی تدریجی غضروف مفصل مچ دست رخ داده و سبب سایش استخوان ها مچ دست بر روی یکدیگر و بروز علائم همچون درد مچ دست و محدود شدن دامنه حرکتی آن می شود.
این آرتروز نسبت با آرتروز سایر مفاصل بدن به دلیل اینکه فشار ناشی از وزن بر آن وارد نمی شود شیوع کمتری دارد.
مچ دست یکی از مفاصل پیچیده بدن است و از تعداد زیادی استخوان ساخته شده است.
مچ دست از دو استخوان ساعد و هشت استخوان کوچک تشکیل شده که این استخوان ها در انتهای خود با غضروف پوشانده شده اند.
غضروف ها نسبت به استخوان بافت نرم تری داشته و سر استخوان ها را در محل مفصل می پوشاند، در صورتی که به هر علتی این غضروف ها آسیب ببینند می توانند زمینه آرتروز را فراهم آورند.
غضروف حرکت این استخوان ها بر روی هم را تسهیل کرده و نبود آن سبب سایش استخوان ها بر روی یکدیگر می شود.
سایش استخوان علاوه بر بروز درد و محدود شدن دامنه حرکات مچ دست با افزایش خطر ایجاد خارهای استخوانی در این محل همراه است که می تواند منجر به تشدید مشکلات فرد شود.
آرتروز مچ دست در خانم های میانسال و سالمند بیش از سایر افراد شایع است.
استفاده بیش از حد از مچ دست و حرکات ورزشی غیر استاندارد می توانند سبب آسیب به مچ دست و بروز آرتروز مچ دست شوند.
در اين بيماري بيشتر مفاصل انگشت مياني و شست درگير ميشوند و همچنين اين بيماري در دست غالب ، شايعتر است.
علائم آرتروز در افراد مختلف و در طول زمان متفاوت است و بستگي به كاري كه فرد انجام مي دهد دارد، اما در مواردي، هيچ دليل واضحي ندارد و مفاصل دچار التهاب و درد ميشوند. معمولا درد ناشي از آرتروز، هنگام فعاليت بيشتر شده و با استراحت كاهش مي يابد.
باتوجه به درد و تورم مفصل، امكان ايجاد ضعف و ناتواني در انجام كارهاي روزمره مانند موارد زير وجود دارد:
در اين بيماري شرايط آب و هوايي، بويژه آب و هواي سرد ميتواند علائم را تشديد كند.
آرتروز مچ دست ميتواند سبب بروز بيماري سندرم تونل كارپال شود كه در اين وضعيت، عصب دست به دليل تورم ايجاد شده در مفصل مچ، تحت فشار قرار ميگيرد و سبب احساس ضعف، بي حسي، سوزن سوزن شدن و درد به خصوص در هنگام شب ميشود.
از طريق معاينات انجام شده توسط پزشك و در صورت نياز از عكس راديوگرافي (اشعه ايكس) براي تشخيص آرتروز در سطوح مفصلي استفاده ميشود.
گاهي اوقات نقرس نيز ميتواند روي مفاصل دست اثر بگذارد كه براي تشخيص آن از طريق آزمايش خون براي تعيين سطح اوره استفاده ميشود.
درمان قطعي براي آرتروز وجود ندارد. اما مواردي وجود دارد كه ميتواند علائم را بهبود ببخشد، براي مثال :
روش هاي كاهش درد و التهاب ناشي از آرتروز
اعمال گرما به مفاصل دردناك، اغلب به كاهش درد كمك ميكند. گاهي اوقات قرار دادن دست در آب گرم ميتواند به كاهش درد كمك كند، مخصوصا هنگامي كه خشكي صبحگاهي وجود داشته باشد. گاها استفاده از كيسه يخ نيز در كاهش درد، موثر گزارش شده است، اما نبايد يخ را مستقيما روي پوست بيشتر از بيست دقيقه اعمال كرد.
چند نوع آتل بسته به كاربرد وجود دارد كه نبايد بصورت تمام وقت استفاده شوند، زيرا باعث ضعيف شدن عضلات دست ميشوند. همچنين وقتي آتل باز ميشود، بايد يكسري تمرينات ملايم براي دست صورت گيرد.
انواع آتل :
Resting splint: اين آتل، دست و مچ را هنگام استراحت در وضعيت صحيح قرار ميدهد.
Working splint: هنگامي كه از مچ دست استفاده ميشود ، اين نوع آتل بكار برده ميشود. انواع مختلفي از اين نوع آتل وجود دارد مانند نوع ساپورت خفيف براي انجام كارهاي روزمره تا نوع مقاوم آن كه براي فعاليت هاي شديدتر استفاده ميشود.
دارو ميتواند باعث كاهش درد و سفتي صبحگاهي در موارد آرتروز دست بشود، اما باعث جلوگيري يا درمان آرتروز نميشود.
اگر درمان هاي فوق، كمك كننده نباشد، چندين نوع جراحي وجود دارد، مانند :
تمرينات آرتروز دست
Finger strengthening : كف دست را با انگشتان باز روي يك بافت نرم مثل حوله بگذاريد. سپس با فشار به سمت پايين انگشتان را ببنديد طوري كه حوله مچاله شود. اين كار را ميتوانيد بدون حوله نيز انجام دهيد.
Hand lift: ساعد را روي سطح صاف بگذاريد طوري كه مچ آويزان باشد و كف دست روبه پايين باشد. انگشتان را ريلكس قرار دهيد سپس دست را از مچ بالا بياوريد تا جايي كه احساس كشش ملايمي كنيد.
Wrist twist : در ابتدا آرنج را ۹۰ درجه خم كنيد درحاليكه كف دست روبه زمين باشد سپس ساعد را بچرخانيد به صورتي كه كف دست به سمت سقف بيايد. اين تمرين را چندين بار تكرار كنيد.
Hand wave : ساعد را براي ساپورت روي ميز بگذاريد به صورتي كه شست روبه سقف باشد سپس مچ را به سمت بالا و پايين مانند موج حركت دهيد
لیزر تراپی ، الکتروتراپی ، تمرین درمانی و درمان دستی از متدهای فیزیوتراپی در درمان این عارضه هستند که در کلینیک فیزیوتراپی سبلان شرق (فیزیوتراپی در شرق تهران) به مراجعه کنندگان عزیز ارائه می شود.
بیماران مبتلا به این عارضه میتوانند تمرینات فیزیوتراپی در منزل را نیز همانند فیزیوتراپی در کلینیک پیگیری نمایند.
در صورتی که آرتروز بحدی جدی باشد که با روش های فوق قابل درمان نباشد عمل جراحی (بندرت) انجام می گیرد.
کلمات مرتبط :
فیزیوتراپی در شرق تهران – فیزیوتراپی در نظام آباد – فیزیوتراپی در خیابان مدنی – فیزیوتراپی در خیابان گرگان – فیزیوتراپی در خیابان سبلان – کلینیک فیزیوتراپی خوب در شرق تهران