فيزيوتراپي در آسيب هاي مغزي

هدف از انجام فيزيوتراپي در آسيب هاي سيستم عصبي (آسيب هاي مغز و اعصاب)، بازگرداندن حركت بيمار، قدرت، تعادل و هماهنگي حركات در افرادي است كه به علت آسيب به مغز، كيفيت زندگي و توانايي حركتي آنها تحت تاثير قرار گرفته است. از جمله بيماريهايي كه موجب آسيب به مغز و نخاع ميشوند، ميتوان به سكته مغزي، آسيب هاي وارده به طناب نخاعي، آلزايمر و بيماري پاركينسون اشاره كرد. فيزيوتراپي در آسيب هاي مغزي و نخاع ميتواند در شرايط بستري در بيمارستان ها و يا بصورت سرپايي در كلينيك هاي خصوصي و يا در منزل صورت مي پذيرد.

افرادي كه به تازگي دچار آسيب هايي نظير سكته مغزي،‌ ضربات وارده به مغز يا آسيب هاي طناب نخاعي شده اند، نيازمند توانبخشي در شرايط بستري هستند كه توسط فيزيوتراپيست در بيمارستان انجام مي پذيرد. زماني كه بيمار قدرت كافي، هماهنگي و استقلال در حركاتي مانند ايستادن و راه رفتن را به دست آورد، با فيزيوتراپي در شرايط سرپايي (كلينيك يا منزل) ادامه پيدا ميكند. پس ازاينكه فيزيوتراپيست اطلاعات كافي درمورد تاريخچه پزشكي بيمار به دست آورد، بيمار تحت يك ارزيابي فيزيكي قرار ميگيرد.

درمانگر، قدرت عضلات، دامنه حركات، رفلكس ها، هماهنگي حركات و تون عضلات دست ها و پاهاي فرد را تست ميكند. هنچنين سطح عمومي هوشياري، شناخت و حس فرد تحت بررسي قرار ميگيرد تا ناحيه هايي از مغز كه به علت بيماري، تحت تاثير قرار گرفته اند، تشخيص داده شوند. ارزيابي اوليه همچنين شامل بررسي تعادل حركات، كيفيت راه رفتن فرد و اين كه آيا به ابزار كمكي جهت راه رفتن و انجام حركات را دارد نيز مي شود.

اثر فيزيوتراپي در سكته و آسيب هاي مغزي

سكته مغزي زماني اتفاق مي افتد كه خون رساني به مغز به علت گرفتگي در اثر لخته خوني و يا پارگي رگ هاي خوني دچار اختلال مي شود. سكته مغزي يكي از دلايل جدي مرگ و ناتواني علي الخصوص در سنين بالا مي باشد. فيزيوتراپيست ها كه متخصصان حركت ميباشند، به افراد كمك مي كنند كيفيت زندگي را از طريق آموزش هاي لازم و تجيز تمرينات درماني مخصوص هر فرد، بهبود ببخشند. سكته مغزي اغلب سبب ايجاد فلج و بي حسي در يك سمت از بدن فرد مي شودف در نتيجه فرد كارايي دست و پاي سمت درگير را تا حدودي از دست مي دهد.

فيزيوتراپيست ها از طريق تحريكات الكتريكي با دستگاه هاي فيزيوتراپي، تكينيك هاي بازيابي تون عضلاني و تمرينات درماني به بازيابي قدرت و كنترل عضلات سمت درگير بدن و كمك به بازيابي حركات ارادي در فرد كمك ميكنند. گاها  بعضي از فيزيوتراپيست ها به صورت تخصصي در زمينه توانبخشي پس از سكته مغزي فعاليت مي كنند كه ميتوانند به ميزان زيادي به بهبود شرايط زندگي فرد كمك كنند.

تاثير فيزيوتراپي در بيماري پاركينسون

بيماري پاركينسون يك بيماري حركتي است كه مشخصه ي آن، لرزش، كندي حركات، خشكي عضلات و مفاصل است اما سيستم هاي مختلف بدن فرد را تحت تاثير قرار مي دهد كه فرد به فرد متفاوت بوده و در طول زمان به مرور تشديد مي يابد.تاثير مثبت انجام ورزش و تمرينات بر بيماري پاركينسون مدت هاست كه اثبات شده است، اما فيزيوتراپي بصورت تخصصي در بيماري پاركينسون از بيشترين اهميت برخوردار است، چون فيزيوتراپيست مي تواند بيمار را در جهت افزايش تحركف بهبود قدرت، تعادل و كمك به بيمار در جهت به دست آوردن استقلال در انجام امور روزمره ياري كند.

در مراحل ابتدايي بيماري پاركينسون، ممكن است اختلالات حركتي،‌خيلي مشهود نباشند. اما در صورت عدم دخالت متخصص مغز و اعصاب و. يك فيزيوتراپيسف علائم اين بيماري خيلي زود تر از حد معمول پيشرفت ميكند و فرد را دچار اختلالات شديد حركتي مي نمايد.

طبق مطالعات صورت گرفته روي اين بيماري، انجام حداقل ۲٫۵ ساعت فعاليت فيزيكي در هفته مي تواند سبب افزايش كيفيت زندگي اين افراد شود.

فيزيوتراپيست ها بصورت اختصاصي آموزش ديده اند تا برنامه ي تمريني اختصاصي متناسب با اختلالات حركتي كه در هر فرد ايجاد شده را طراحي كنند. اعمالي كه فيزيوتراپيست ها انجام مي دهند شامل:

• آموزش ها و توصيه هاي لازم به بيمار
• برنامه ي روزانه تمريني متناسب با اختلالات حركتي بيمار
• پاسخ به پرسش هايي درباره نوع تمرينات، شدت و تعداد تكرار تمرينات تجويز شده
• نحوه صحيح انجام تمرينات
• كمك و آموزش به بيمار در امر راه رفتن (برطرف كردن كندي حركات، قدم هاي كوتاه و … )
• تعادل بيمار در انجام حركات
• كمك به بيمار در جهت كاهش درد

بيماري آلزايمر

بيماري آلزايمر يك نوع بيماري مغز و اعصاب ميباشد كه باعث مي شود مغز فرد به مرور زمان تحليل برود. اين بيماري قسمت هاي مختلفي از مغز را درگير مي كند كه بسته به ناحيه درگير، علائم متفاوتي نظير اختلالات گفتاري، حافظه، رفتاري، ادراك، تكلم و حركت فرد بروز مي كند. از دست دادن حافظه، كليدي ترين نكته ي بيماري آلزايمر است. علائمي كه در مراحل اوليه بروز مي كند اينگونه است كه فرد اتفاقات و و قايعي كه اخيرا اتفاق افتاده را به ياد نمي آورد. سفتي و سختي عضلات، كندي حركات، اختلال در راه رفتن از نشانه هاي بارز اين بيماري مي باشد.

تحقيقات نشان مي دهد كه فعاليت فيزيكي يكي از قوي ترين راه ها جهت بهبود سلامتي مغز افراد مي باشد. فيزيوتراپيست ها در امر حركت متخصص هستند و از طريق طراحي يك برنامه تمريني مختص بيمار مي توانند به بيمار كمك زيادي كنند.