اکسیژن درمانی در بیماران کرونا

اکسیژن درمانی

اکسیژن درمانی يك نوع درمان است كه اكسيژن اضافي براي نفس كشيدن را فراهم مي كند. اين درمان مي تواند در بيمارستان، ديگر مراكز درماني و يا در خانه صورت گيرد.

عده اي از افراد براي كوتاه مدت نياز به اكسيژن درمانی دارند درحالي كه بعضي ديگر طولاني مدت اكسيژن درماني مي شوند.

انواع مختلفي از دستگاه هاي اكسيژن درماني وجود دارد. بعضي از آن ها از مخزن هاي مايع و يا گاز اكسيژن استفاده مي كنند و بعضي ديگر از دستگاه ها،‌ اكسيژن را از هوا دريافت مي كنند.

همچنين ابزار هاي اعمال اكسيژن به بيمار متنوع مي باشد مانند استفاده از لوله هايي كه در بيني گذاشته مي شود (كانولا)، يا استفاده از ماسك اكسيژن كه اين ها اكسيژن اضافي را به همراه هواي عادي وارد ريه ها مي كنند.

 

اکسیژن درمانی در بیماران مبتلا کرونا

ويروس كرونا باعث ايجاد ذات الريه (نومونيا) و به دنبال آن هايپوكسي مي شود .

هايپوكسي به معناي كمبود اكسيژن در خون است كه مهم ترين عارضه كرونا و اصلي ترين دليل مرگ اين بيماران است ، در واقع سطح ايده آل اكسيژن در افراد بزگسال بين ۹۲ تا ۹۶ درصد است.

بعضي داروهاي ضد ويروسي در درمان عفونت هاي كوويد ۱۹ موثر بوده اند اما در موارد شديد، اكسيژن مي تواند هايپوكسي را برطرف كند كه اين مي تواند به پاكسازي ويروس و التيام بافت ريه كمك كند.

شدت بيماري در افراد مبتلا به كوويد ۱۹ نزديك به يك هفته پس از شروع علایم، شديد مي شود كه مهم ترين علايم معمول آن تنگي نفس است كه معمولا به دنبال آن هايپوكسي ايجاد مي شود.

بيماران وخيم، معمولا به تجهيزات كمكي اكسيژن نياز دارند و بايد به طور مداوم وضعيت تنفسي آن ها مانيتور شود.

اگر نتايج آزمايش نشان دهد كه اكسيژن خون شما كم است، بخصوص در بیماران کرونا ممكن است برای شما اكسيژن مكمل تجويز شود. اکسیژن درمانی می تواند از طريق بيني انجام شود. (نازال یا کانولا).

 

علايم كم اكسيژني خون

فاكتور هاي مختلفي براي تغذيه مداوم سلول ها و بافت هاي بدن با اكسيژن نياز است:

1. بايد در هواي تنفس شده اكسيژن كافي وجود داشته باشد
2. ريه ها قادر به استنشاق هواي حاوي اكسيژن و بازدم دي اكسيد كربن باشند
3. جريان خون بايد قادر به گردش خون در ريه ها، جذب اكسيژن و حمل آن به تمام بدن باشد

بروز مشكل در هر يك از اين عوامل مانند بيماري كرونا، آسم، بيماري هاي قلبي و حتي ارتفاع زياد ممكن است منجر به هايپوكسي شود.

هنگامي كه ميزان اكسيژن خون پايين تر از سطح مشخصي قرار گيرد، ممكن است تنگي نفس، سردرد، سردرگمي يا بي قراري را ايجاد كند.

 

انواع مختلفی از کپسول های اکسیژن وجود دارد:

اكسيژن فشرده:

گاز اكسيژن ذخيره شده در مخزن تحت فشار.

اكسيژن ساز برقی:

دستگاهي ست كه اكسيژن را از هوا گرفته و متمركز مي كند. منبع تغذیه آن برق یا باتری است.این مورد استفاده بخصوص در بیماران مبتلا به کرونا بسیار شایع است.

اكسيژن مايع:

اكسيژنی که در یک دمای خیلی پایین،بصورت مايع نگه داشته مي شود. اين اكسيژن قبل از ورود به ريه (در دم) به گاز تبديل مي شود.

⦁ دوز اكسيژن درمانی

اكسيژن يك دارو است. پزشك به شما مي گويد كه براي هر فعاليتیبه چه میزان به آن احتياج داريد. ميزان مصرف آن را بدون مشورت با پزشك تغيير ندهيد.

⦁ ايمني اكسيژن

هنگامي كه از اكسيژن استفاده مي كنيد، احتمال آتشسوزي وجود دارد. دستورالعمل هاي ايمني زير را دنبال كنيد:

⦁ دستگاه اكسيژن را حداقل یکو نیم متر دور از وسايل آتشزا مثل کبریت، شمع روشن، سيگار، شعله ي گاز، شومينه و یا منابع گرمایی مثل بخاری، لوله های داغ، آبگرمکن، رادیاتور ها و … قرار دهید.
⦁ از شركت تجهيزات پزشكي سوال كنيد كه آيا اين دستگاه بايد دور از لوازم خانگي برقی مانند تلويزيون، كامپيوتر، راديو … باشد یا خیر.

بيماري مزمن ريوي شما را از رفتن به مسافرت و ملاقات با خانواده و دوستان منع نمي كند. حتي اگر از اكسيژن استفاده مي كنيد و یا حتی تحت اکسیژن درمانی در بیماران کرونا باشید. تغييرات در ارتفاع و آب و هوا مي تواند تنفس را تحت تأثير قرار دهد. ممكن است نياز باشد در درمان شما تغيير ايجاد شود. با پزشك و تيم توانبخشي خود مشورت كنيد. بخاطر داشته باشيد تمريناتي كه در برنامه ي توانبخشي ياد گرفته ايد را در زمان سفر نیز انجام دهيد.

 

عوارض استفاده از اكسيژن درمانی

اكسيژن درماني به صورت كلي امن است اما مي تواند باعث يكسري عوارض بشود.

اين عوارض شامل خشك شدن بيني يا خون دماغ شدن، خستگي و سردرد هاي صبح گاهي مي شود.

همچنين هنگام استفاده از اكسيژن درماني، هرگز نبايد از مواد مشتعل و يا سيگار استفاده شود زيرا خطر آتش سوزي وجود دارد.

 

كارهاي مربوط به سفر

قبل از سفر

⦁ نسخه هاي خود را تهيه كرده و داروهاي كافي براي كل سفر خود برداريد.
⦁ نسخه هاي خود را به پزشك نشان دهيد تا اگر نياز به داروي ديگري در طول سفر باشد، تهيه كنيد.
⦁ از پزشك خود بپرسيد در صورت عفونت چه كاري انجام دهيد. شايد پزشك داروي اورژانسي براي شما تجويز كند.
⦁ با شركت بيمه تماس بگيريد. اطمينان حاصل كنيد كه تحت پوشش آن هستيد.
⦁ در صورت نياز، همراه خود دستگاه نبولايزر ببريد.

هنگام سفر

⦁ يك دستبند پزشكي بپوشيد كه روي آن شرايط پزشكي شما و داروهايي كه به آن حساسيت داريد نوشته شده باشد.
⦁ از ضدعفوني كننده هاي دست استفاده كنيد. اين كار از بروز عفونت جلوگيري مي كند.
⦁ داروهاي خود را در كيف دستي خود قرار دهيد كه همه جا در دسترس باشد.
⦁ قبل از حرکت (مثلا قبل از پرواز هواپیما) از اسپری خود استفاده کنید.
⦁ اگر به مدت طولاني نشسته ايد، به دستها و پاهاي خود كشش بدهيد. این باعث بهبود جريان خون مي شود.

 

مسافرت به همراه اكسيژن

مسافرت با اكسيژن به برنامه ريزي دقيق تري احتياج دارد. با پزشك خود در این مورد مشورت كنيد.

 

مسافرت با ماشين

⦁ در ماشين سيگار نكشيد و اجازه ندهيد شخص ديگري سيگار بكشد.
⦁ شيشه ماشين خود را کمی پايين بكشيد تا هوا جريان پيدا كند.
⦁ دستگاه اكسيژن را در نزديكي خود قرار دهيد.در حفاظت و ایمنی آن دقت کنید.(می توانید برای نگهداری آن از کمر بند استفاده کنید.)
اگر کپسول اضافی دارید، آنرا پشت صندلی بگذارید.به هیچ وجه دستگاه اکسیژن را در صندوق عقب نگذارید چون ممکن است خیلی گرم باشد.

مسافرت با هواپيما

⦁ برخي شرکت های هواپيمایی به شما اجازه مي دهند يك اكسيژن قابل حمل را براي استفاده در حين پرواز با خود ببريد. حتما قبل از سفر در این مورد با شرکت هواپیمایی مشورت کنید.

مسافرت با اتوبوس يا قطار يا كشتي

⦁ پيش از مسافرت اطلاع دهيد كه از اكسيژن استفاده مي كنيد.

⦁ نسخه پزشک و دستور العمل استفاده از اکسیژن را به همراه داشته باشید.