فيزيوتراپي زانو

درد زانو يكي از شايع ترين مشكلات اسكلتي عضلاني مي باشد كه انواع مختلفي دارد و مي تواند به صورت درد شديد ، مزمن و يا ناگهاني در همه ي سنين و در بيشتر افراد مانند ورزشكاران ، افراد مسن و در جوانان بروز كند . فيزيوتراپي زانو مي تواند به روند درمان و بهبودي كمك كند.

زانو يكي از پيچيده ترين مفاصل در بدن هستند كه بايد نيرويي در حدود ۶ برابر وزن بدن را تحمل كنند . به طور متوسط ، مفاصل زانو حدود يك ميليون مرتبه در سال خم مي شوند. بسياري از زانو درد ها ممكن است با فيزيوتراپي به موقع و بدون نياز به انجام تزريق هاي دردناك يا مصرف دارو به سرعت بهبود يابند. فيزيوتراپي زانو بايد در مرحله ي اول و قبل از انجام هرگونه عمل و فرايند تهاجمي مانند عمل هاي جراحي انجام شود.

شايع ترين آسيب هاي مفصل زانو

۱) آرتروز زانو :

آرتروز زانو يكي از شايع ترين دلايل درد و محدوديت حركتي زانو در افراد ميانسال و سالمند است . از بين رفتن غضروف ها در سر مفاصل كه مشخصه اصلي ابتلا به آرتروز است ، سبب سائيدگي استخوان ها بر روي هم و درد و كاهش دامنه حركتي زانو مي شود . علت شيوع بالاتر آرتروز زانو نسبت به ساير مفاصل بدن ، وارد آمدن فشار ناشي از وزن بر زانو و تحرك بالاي اين مفصل است.

زانو ها نسبت به ساير مفاصل بدن بيشتر در معرض وارد شدن ضربه هستند و اين امر نيز ريسك ابتلا به آرتروز زانو را افزايش مي دهد . افزايش سن و اضافه وزن از مهم ترين عوامل موثر در بروز آرتروز زانو هستند.

روش هاي فيزيوتراپي زانو از جمله تمرين درماني از موثرترين راهكار ها در بهبود شرايط حركتي زانو و تخفيف علائم و عوارض ايجاد شده براي بيماران هستند.

۲) پارگي منيسك زانو :

منيسك زانو بافتي از جنس غضروف است كه مانند بالش بين استخوان ران و استخوان ساق پا قرار دارد و امكان آسيب آن در حين انجام فعاليت مفصل زانو كه با فشار يا چرخش همراه است ، وجود دارد. منيسك ها سبب پايداري مفصل زانو شده و چرخش خارجي و داخلي مفصل زانو و نيز خم و باز شدن آن را محدود مي كنند.

منيسك مفصل زانو وظيفه جذب شوك هاي وارده به مفصل زانو و لغزنده كردن مفصل زانو را نيز به عهده دارند . پارگي بافت غضروفي كه در قسمت داخلي زانو قرار دارد در طي اين عارضه رخ مي دهد.

فيزيوتراپيست از روش هاي فيزيوتراپي زانو مانند درمان هاي دستي ، الكتروتراپي ، سوزن خشك و تمرين درماني براي كمك به بهبود وضعيت بيمار استفاده مي كند.

۳ ) پارگي رباط صليبي زانو :

رباط ها گروهي از بافت هاي همبند فيبر مانند هستند كه با محدود كردن حركات مفصل از آن محافظت مي كنند . بي ثباتي مفصل زانو از مهم ترين علائم پارگي رباط صليبي زانو هستند . پارگي رباط صليبي زانو و طرفي زانو دامنه حركتي مفصل را محدود كرده كه موجب ناتواني در چرخاندن پا و پارگي منيسك زانو مي شود.

روش هاي فيزيوتراپي زانو به همراه تمرينات ورزشي مخصوص زانو كه توسط فيزيوتراپيست به بيمار آموزش داده مي شود مهم ترين نقش را در درمان اين آسيب ديدگي دارد. در مواردي كه پارگي به طور كامل رخ داده جراحي ضروري است و پس از آن درمان با فيزيوتراپي ادامه مي يابد . فيزيوتراپي زانو و برنامه هاي تمريني مناسب به بازيابي توان حركتي زانو و تسريع بهبودي كمك زيادي خواهد كرد.

۴ ) كندرومالاسيا ( نرمي غضروف كشكك زانو ) :

نرمي غضروف كشكك زانو يكي از شايع ترين مشكلات زانو با منشا غير ضربه اي است.

نرم شدن غضروف مفصلي كشكك سبب بروز درد زانو در قسمت جلويي آن مي شود.

زانو بزرگ ترين مفصل بدن است كه از كنار هم قرار گرفتن سه استخوان تشكيل شده است.

اولتراسوند تراپي ، الكتروتراپي و تمرين درماني از موثر ترين روش هاي فيزيوتراپي زانو در درمان اين مشكل هستند . متخصص فيزيوتراپي متناسب با شدت عارضه و شرايط بيمار برنامه ورزشي مخصوص زانو را تنظيم كرده و نحوه صحيح انجام آن ها را به بيمار آموزش مي دهد . تمرينات فيزيوتراپي زانو به افزايش انعطاف پذيري زانو ، تسكين درد و بهبود عملكرد زانو كمك مي كند.

مطلب پیشنهادی : دستگاه CPM چیست

روش هاي فيزيوتراپي زانو

• الكتروتراپي :

الكتروتراپي با استفاده از روش هايي مانند تحريك الكتريكي ، دستگاه اولتراسوند و ليزر درماني انجام مي شود و به تسريع روند بهبودي و در نتيجه كاهش درد كمك مي كند.

• درمان هاي دستي :

درمان هاي دستي به ارتقاي دامنه حركتي در مفصل كمك مي كند . اين روش درماني براي همه بيماران مناسب نيست اما متخصص فيزيوتراپي تشخيص مي دهد كه آيا به كارگيري اين روش براي بيمار مناسب هست يا خير.

• ماساژ درماني :

ماساژ درماني به شل شدن عضلات و حركت راحت تر مفصل زانو كمك مي كند . يك متخصص درمانگر قادر است كه منبع درد را به دقت تعيين كرده و به طور موثري ماساژ را انجام دهد . تحريك بافت هاي نرم بدن به دفع سموم از طريق خون و سيستم لنفاوي كمك مي كند.

• تمرين درماني :

تمرينات مناسب مي تواند در تسريع سرعت بهبودي و تقويت عضلات اطراف مفصل زانو بسيار كمك كننده باشد . براي شروع تمرينات ورزشي مناسب بايد برنامه تمرينات توسط درمانگر به بيمار داده شود و تجهيزات و ابزار هاي مورد نياز يا آموزش هاي لازم به مريض داده شود.