آرتروز مچ دست و روش های درمان آن

آرتروز مچ دست و روش های درمانی آن:

آرتروز مچ دست به دلیل تخریب و فرسودگی تدریجی غضروف مفصل مچ دست رخ داده و سبب سایش استخوان ها مچ دست بر روی یکدیگر و بروز علائم همچون درد مچ دست و محدود شدن دامنه حرکتی آن می شود.

این آرتروز نسبت با آرتروز سایر مفاصل بدن به دلیل اینکه فشار ناشی از وزن بر آن وارد نمی شود شیوع کمتری دارد.

مچ دست یکی از مفاصل پیچیده بدن است و از تعداد زیادی استخوان ساخته شده است.

مچ دست از دو استخوان ساعد و هشت استخوان کوچک تشکیل شده که این استخوان ها در انتهای خود با غضروف پوشانده شده اند.

غضروف ها نسبت به استخوان بافت نرم تری داشته و سر استخوان ها را در محل مفصل می پوشاند، در صورتی که به هر علتی این غضروف ها آسیب ببینند می توانند زمینه آرتروز را فراهم آورند.

غضروف حرکت این استخوان ها بر روی هم را تسهیل کرده و نبود آن سبب سایش استخوان ها بر روی یکدیگر می شود.

سایش استخوان علاوه بر بروز درد و محدود شدن دامنه حرکات مچ دست با افزایش خطر ایجاد خارهای استخوانی در این محل همراه است که می تواند منجر به تشدید مشکلات فرد شود.

آرتروز مچ دست در خانم های میانسال و سالمند بیش از سایر افراد شایع است.

استفاده بیش از حد از مچ دست و حرکات ورزشی غیر استاندارد می توانند سبب آسیب به مچ دست و بروز آرتروز مچ دست شوند.

چه کسانی در معرض آرتروز مچ دست هستند:

در جنس مونث شایعتر است
‍ کسانی که فعالیت های تکراری و طولانی مدت انجام میدهند
کسانی که زمینه ارثی و ژنتیکی این بیماری را دارند
کسانی که سابقه آسیب قبلی در این مفاصل را دارند

در این بیماری بیشتر مفاصل انگشت میانی و شست درگیر میشوند و همچنین این بیماری در دست غالب ، شایعتر است.

علائم آرتروز مچ دست

درد مچ دست بخصوص هنگام حرکت دادن آن و انجام فعالیت
ضعف و کاهش قدرت مچ دست در انجام فعالیت ها و گرفتن اجسام با دست
سفتی و خشکی مچ دست که سبب کاهش دامنه حرکتی مچ دست می شود.
التهاب و تورم مچ دست
تشدید درد با حرکت مچ دست
حساسیت به لمس و فشار
تغییر شکل مچ دست
تنگی کانال مچ دستی
شنیده شدن صدا از مفصل هنگام حرکت دادن آن
آتروفی عضلات اطراف مچ دست

تاثیرات بیماری آرتروز:

علائم آرتروز در افراد مختلف و در طول زمان متفاوت است و بستگی به کاری که فرد انجام می دهد دارد، اما در مواردی، هیچ دلیل واضحی ندارد و مفاصل دچار التهاب و درد میشوند. معمولا درد ناشی از آرتروز، هنگام فعالیت بیشتر شده و با استراحت کاهش می یابد.

باتوجه به درد و تورم مفصل، امکان ایجاد ضعف و ناتوانی در انجام کارهای روزمره مانند موارد زیر وجود دارد:

باز کردن شیشه و قوطی ها
در دست داشتن قلم و کارد و چنگال
بستن دکمه ها و زیپ شلوار
مسواک زدن
دوش گرفتن و حتی خشک کردن خود

در این بیماری شرایط آب و هوایی، بویژه آب و هوای سرد میتواند علائم را تشدید کند.

آرتروز مچ دست میتواند سبب بروز بیماری سندرم تونل کارپال شود که در این وضعیت، عصب دست به دلیل تورم ایجاد شده در مفصل مچ، تحت فشار قرار میگیرد و سبب احساس ضعف، بی حسی، سوزن سوزن شدن و درد به خصوص در هنگام شب میشود.

دلایل و عوامل افزایش دهنده خطر

استفاده بیش از حد و کارهای تکراری با مچ دست (بطور مثال تایپیست ها به دلیل استفاده بیش از حد از مچ دست در معرض خطر ابتلا به این عارضه قرار داند)
افزایش سن (مهم ترین عامل خطر در افزایش ریسک ابتلا به این بیماری است)
آسیب دیدگی مچ دست در گذشته
بیماری هایی مانند روماتیسم مفصلی و اختلالات هورمونی و بیماری های غدد ریسک ابتلا به بیماری های مفصلی از جمله آرتروز را افزایش می دهند.

روش های تشخیص آرتروز:

از طریق معاینات انجام شده توسط پزشک و در صورت نیاز از عکس رادیوگرافی (اشعه ایکس) برای تشخیص آرتروز در سطوح مفصلی استفاده میشود.

گاهی اوقات نقرس نیز میتواند روی مفاصل دست اثر بگذارد که برای تشخیص آن از طریق آزمایش خون برای تعیین سطح اوره استفاده میشود.

درمان آرتروز مچ دست:

درمان قطعی برای آرتروز وجود ندارد. اما مواردی وجود دارد که میتواند علائم را بهبود ببخشد، برای مثال :

ورزش میتواند به کاهش سفتی مفصل و بهبود قدرت گرفتن اشیاء کمک کند
اجتناب از انجام فعالیت هایی که فشار زیادی وارد میکند مانند بلند کردن یا حمل اشیاء سنگین
تجویز تمرینات تخصصی توسط فیزیوتراپیست

روش های کاهش درد و التهاب ناشی از آرتروز

گرما :

اعمال گرما به مفاصل دردناک، اغلب به کاهش درد کمک میکند. گاهی اوقات قرار دادن دست در آب گرم میتواند به کاهش درد کمک کند، مخصوصا هنگامی که خشکی صبحگاهی وجود داشته باشد. گاها استفاده از کیسه یخ نیز در کاهش درد، موثر گزارش شده است، اما نباید یخ را مستقیما روی پوست بیشتر از بیست دقیقه اعمال کرد.

اسپلینت (آتل):

چند نوع آتل بسته به کاربرد وجود دارد که نباید بصورت تمام وقت استفاده شوند، زیرا باعث ضعیف شدن عضلات دست میشوند. همچنین وقتی آتل باز میشود، باید یکسری تمرینات ملایم برای دست صورت گیرد.

انواع آتل :

Resting splint: این آتل، دست و مچ را هنگام استراحت در وضعیت صحیح قرار میدهد.

Working splint: هنگامی که از مچ دست استفاده میشود ، این نوع آتل بکار برده میشود. انواع مختلفی از این نوع آتل وجود دارد مانند نوع ساپورت خفیف برای انجام کارهای روزمره تا نوع مقاوم آن که برای فعالیت های شدیدتر استفاده میشود.

درمان دارویی :

دارو میتواند باعث کاهش درد و سفتی صبحگاهی در موارد آرتروز دست بشود، اما باعث جلوگیری یا درمان آرتروز نمیشود.

جراحی :

اگر درمان های فوق، کمک کننده نباشد، چندین نوع جراحی وجود دارد، مانند :

Trapezeictomy : شامل برش بخش کوچکی از استخوان قاعده ی شست است ، که این عمل باعث کاهش درد و حفظ قدرت گرفتن اشیاء میشود.
Joint fusion: انگشتان خیلی دردناک در موقعیت کمی خم شده بطور کامل فیکس میشوند.
Synovectomy : لایه ی ملتهب روی کپسول مفصل که ساینوویوم نامیده میشود، برداشته میشود.
Joint replacement : این عمل برای مفاصل بزرگتر دست انجام میشود
Reconstruction رباط شست : میتواند باعث بهبود قدرت گرفتن اشیاء بشود.
Carpal tunnel release : این عمل باعث کاهش فشار روی عصب مدین دست میشود.

تمرینات آرتروز دست

Finger strengthening : کف دست را با انگشتان باز روی یک بافت نرم مثل حوله بگذارید. سپس با فشار به سمت پایین انگشتان را ببندید طوری که حوله مچاله شود. این کار را میتوانید بدون حوله نیز انجام دهید.

Hand lift: ساعد را روی سطح صاف بگذارید طوری که مچ آویزان باشد و کف دست روبه پایین باشد. انگشتان را ریلکس قرار دهید سپس دست را از مچ بالا بیاورید تا جایی که احساس کشش ملایمی کنید.

Wrist twist : در ابتدا آرنج را ۹۰ درجه خم کنید درحالیکه کف دست روبه زمین باشد سپس ساعد را بچرخانید به صورتی که کف دست به سمت سقف بیاید. این تمرین را چندین بار تکرار کنید.

Hand wave : ساعد را برای ساپورت روی میز بگذارید به صورتی که شست روبه سقف باشد سپس مچ را به سمت بالا و پایین مانند موج حرکت دهید

لیزر تراپی ، الکتروتراپی ، تمرین درمانی و درمان دستی از متدهای فیزیوتراپی در درمان این عارضه هستند که در کلینیک فیزیوتراپی سبلان شرق (فیزیوتراپی در شرق تهران) به مراجعه کنندگان عزیز ارائه می شود.

بیماران مبتلا به این عارضه میتوانند تمرینات فیزیوتراپی در منزل را نیز همانند فیزیوتراپی در کلینیک پیگیری نمایند.

در صورتی که آرتروز بحدی جدی باشد که با روش های فوق قابل درمان نباشد عمل جراحی (بندرت) انجام می گیرد.

کلینیک فیزیوتراپی سبلان شرق طرف قرارداد با تامین اجتماعی ، نیروهای مسلح ، جانبازان نیروهای مسلح(رایگان) ، بیمه شهرداری ، بیمه بانک ملی ، بانک مرکزی ،
بیمه مکمل ملت ، بیمه تکمیلی تجارت ، بیمه تکمیلی سامان ، بیمه البرز و بیمه SOS (آسماری ، پاسارگاد ، تجارت ، حکمت ، دی ، سامان ، سرمد)

کلمات مرتبط :

فیزیوتراپی در شرق تهران – فیزیوتراپی در نظام آباد – فیزیوتراپی در خیابان مدنی – فیزیوتراپی در خیابان گرگان – فیزیوتراپی در خیابان سبلان – کلینیک فیزیوتراپی خوب در شرق تهران