آرتروز ، دلایل بروز آن و راهکارهای درمانی
آرتروز به معنای ساییدگی و پارگی مفصل و تخریب سطح مفصل و به دنبال آن تغییر شکل، درد و محدودیت حرکت در مفصل است.
در این بیماری غضروف مفصل آسیب دیده و به تدریج از بین می رود.
آرتروز می تواند هر مفصلی را درگیر کند، اما مفاصل بزرگی که وزن بدن را تحمل می کنند، مانند مفصل زانو، مستعدتر هستند.
این بیماری معمولا افراد بالای ۵۰ سال را مبتلا می کند، با این حال، خطر ابتلا به آرتروز در هر سنی وجود دارد.
با توجه به مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها، از هر ۲ نفر ۱ نفر ممکن است تا سن ۸۵ سالگی به آرتروز زانو مبتلا شود.
تا سن ۵۰ سالگی، زنان و مردان به طور مساوی تحت تاثیر آرتروز قرار دارند. بعد از ۵۰ سالگی، زنان بیشتر از مردان مبتلا میشوند.
۲۱ درصد از افراد دارای اضافه وزن و ۳۱ درصد از بزرگسالان چاق در طول زندگی خود به آرتروز مبتلا میشوند.
نشانه های آرتروز
- درد و محدودیت حرکتی
- استراحت درد را تسکین داده و فعالیت درد را تشدید می کند.
- کاهش دامنه حرکتی مفصل
- تورم و التهاب مفصل
- حساسیت به لمس و فشار
دلایل ایجاد آرتروز
آرتروز شامل تغییراتی در کل مفصل، از جمله غضروف (لایه نرمی که انتهای یک استخوان را می پوشاند)، استخوان زیرین، رباط ها، تاندون ها و همچنین عضلات اطراف آن است.
پیشرفت آرتروز و تغییرات مفصل می تواند باعث درد و مانع حرکت آن شود.
همچنین شکل ظاهری مفصل ممکن است به دلیل ورم یا تغییر شکل استخوان های دو طرف مفصل، تغییر کند. (گاهی اوقات ممکن است حالت طبیعی خود را از دست بدهد).
تعدادی فاکتور شناخته شده وجود دارد که با ایجاد استئوآرتریت در ارتباط هستند، از جمله سیگار کشیدن، چاقی، عدم تحرک جسمی، تغذیه نامناسب و ژنتیک.
عوامل خطر آرتروز
عواملی که میتوانند خطر ابتلا به آرتروز را افزایش دهند عبارتند از:
- سن بالا. خطر آرتروز با افزایش سن افزایش مییابد.
- جنسیت. زنان بیشتر به آرتروز مبتلا میشوند؛ هرچند دلیل آن روشن نیست.
- چاقی. حمل وزن اضافی بدن از چند جهت به افزایش آرتروز کمک میکند و هرچه وزن بیشتری داشته باشید خطر شما بیشتر میشود. افزایش وزن باعث افزایش فشار به مفاصل تحملکننده وزن مانند لگن و زانو میشود. همچنین، بافت چربی پروتئینهایی تولید میکند که میتواند باعث التهاب مضر در اطراف مفاصل شما شود.
- آسیبهای مفصلی. آسیبهایی مانند آسیبهایی که هنگام ورزش یا هنگام تصادف رخ میدهد، میتواند خطر آرتروز را افزایش دهد. حتی صدماتی که سالها پیش رخ داده و به ظاهر بهبود یافتهاند نیز میتوانند خطر ابتلا به آرتروز را افزایش دهند.
- فشار مکرر بر روی مفصل. اگر شغلی که دارید یا ورزشی که میکنید فشار تکراری را روی مفصل وارد میکند، ممکن است در نهایت این مفصل دچار آرتروز شود.
- ژنتیک. برخی از افراد آرتروز را به ارث میبرند.
- تغییر شکل استخوان. برخی از افراد با بدشکلی مفاصل و یا غضروف معیوب متولد میشوند.
عوارض آرتروز
- تغییر شکل مفصل
- ایجاد خار استخوانی در محل مفصل مبتلا
- محدودیت حرکتی
- پرانتزی شدن زانو در صورت ابتلا به آرتروز زانو
راهکارهای درمانی
درمان دارویی آرتروز
داروهای تجویزی به نوع آرتروز بستگی دارد. داروهای مورد استفاده در آرتروز عبارتند از:
- داروهای ضد درد
- داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کنندهی بیماری (DMARDs)
- داروهای بیولوژیکی
- کورتیکواستروئیدها
آرتروز غیر التهابی اغلب با داروهای مسکن، فعالیت بدنی، کاهش وزن و خودمراقبتی بهبود مییابد و آرتریت التهابی با داروهای ضد التهابی مانند کورتیکواستروئیدها، داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی، داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کنندهی بیماری (DMARDs) و داروهای بیولوژیک بهبود مییابد.
درمان های غیر دارویی آرتروز
در صورتیکه دکتر برای شما درمان دارویی تجویز کردهباشد یا نکردهباشد، برخی از روشهای درمانی غیردارویی می تواند کمک بسیاری به شما بکند.
رژیم غذایی
تحقیقات نشان میدهد که رژیم غذایی سالم و متعادل شامل پروتئین حیوانی و گیاهان دارای آنتی اکسیدان بالا و دارای خواص ضد التهابی مانند ماهی، آجیل و دانهها، میوه و سبزیجات، لوبیا، روغن زیتون و غلات کامل میتواند در درمان افراد مبتلا به آرتروز کمک کند در حالی که مواد غذایی حاوی مادهی شیمیایی به نام سولانیون مثل گوجه فرنگی برای افراد مبتلا به آرتروز مفید نیستند.
آموزش به بیمار و خود مدیریتی
شامل رعایت مواردی است که در بهبود شرایط بیمار موثر هستند مانند داشتن فعالیت جسمانی همراه با استراحت کافی، حفظ وزن متعادل، اجتناب از سیگار و الکل، حفاظت از مفاصل در برابر استرس غیر ضروری، بهبود خواب با اجتناب از کافئین و ورزش شدید در شب و محدودیت استفاده از صفحهی نمایش قبل از خواب، مراقبت از مفاصل با انجام کارهایی مانند استفاده از مفاصل بزرگ به عنوان اهرم برای باز کردن درب و استفاده از چند مفاصل برای تقسیم وزن اشیایی که فرد بلند میکند مانند استفاده از کوله پشتی و عدم قرار گیری در یک وضعیت برای مدت طولانی، چک آپ منظم توسط دکتر.
فیزیوتراپی آرتروز
فیزیوتراپیست می تواند برای کنترل علائم آرتروز، توصیه های ارگونومی و راهکارهایی جهت انجام فعالیت های روزمره و همچنین تمرینات تقویتی برای بهبود درد و عملکرد مفاصل و مشاوره عملی ارائه دهد. آتل برای محدود کردن حرکت و فراهم کردن پشتیبانی و موقعیت مناسب مفاصل می تواند مفید باشد. همچنین گرما و ماساژ درمانی در کاهش و تسکین درد مفاصل و عضلات سفت موثر هستند.
بخش مهمی از کنترل علائم آرتروز، تغییر شیوه انجام یک فعالیت خاص است. این کار باعث کاهش استرس در مفاصل دردناک می شود.
ورزش
حرکت، بخشی اساسی از یک طرح درمانی آرتروز است. طبق برنامه وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده، انجام ۱۵۰ دقیقه ورزش متوسط تا شدید در هفته باید مورد هدف باشد. برنامه ورزشی خوب برای مبارزه با درد و سفتی آرتروز چهار بخش دارد:
- ورزشهای تقویتکننده: عضلات اطراف مفاصل دردناک را میسازند و به کاهش فشار روی آنها کمک میکنند.
- حرکات کششی: به کاهش سفتی و حرکت مفاصل کمک میکنند.
- ورزشهای هوازی: به بهبود میزان استقامت و انرژی و کاهش وزن اضافی کمک میکنند.
- تمرینهای تعادل: به تقویت عضلات کوچک در اطراف زانو و مچ پا کمک میکند و از سقوط جلوگیری میکند.
قبل از شروع یک برنامه تمرینی جدید با پزشک یا فیزیوتراپیست مشورت کنید
روش های پیشگیری
- فعالیت بدنی و ورزش منظم و به اندازه
- اصلاح سبک زندگی
- اجتناب از انجام فعالیت های تکراری
- محافظت از مفاصل در برابر آسیب ها
- تغذیه مناسب و خواب کافی
کلینیک فیزیوتراپی سبلان شرق واقع در شرق تهران با استفاده از جدیدترین و مدرنترین تجهیزات فیزیوتراپی و به روزترین متدهای درمانی و پرسنل مجرب آماده ارائه خدمات فیزیوتراپی می باشد.