یکی از مشکلات رایج در میان زنان، درد هنگام رابطه جنسی (دیسپارونی) است که می تواند تأثیرات منفی بر کیفیت زندگی زناشویی و اعتماد به نفس فرد داشته باشد.
درد در حین رابطه جنسی ممکن است در اثر عوامل فیزیکی، روانی یا ترکیبی از هر دو ایجاد شود. از جمله دلایل اصلی آن می توان به خشکی واژن، عفونت ها، واژینیسموس، مشکلات عضلانی و اضطراب اشاره کرد.
خوشبختانه روش های متعددی برای کاهش درد حین رابطه جنسی وجود دارد که می توانند به بهبود تجربه زناشویی کمک کنند.
در این مقاله از مرکز فیزیوتراپی سبلان شرق به بررسی علت های مختلف درد حین رابطه و روش های درمان و کاهش آن می پردازیم.
دلایل رایج درد هنگام رابطه جنسی
عوامل مختلفی میتواند دلیل ایجاد درد هنگام رابطه جنسی در بانوان باشد که در ادامه عوامل آن را بررسی خواهیم کرد.
خشکی واژن
خشکی واژن یکی از دلایل اصلی ایجاد درد در حین رابطه است که ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:
- کاهش سطح استروژن (به دلیل یائسگی، زایمان یا شیردهی)
- استفاده از برخی داروها مانند قرص های ضدبارداری یا داروهای ضدافسردگی
- عدم تحریک کافی قبل از رابطه
- استرس و اضطراب
واژینیسموس (انقباض غیرارادی واژن)
واژینیسموس نوعی اختلال عضلانی است که باعث انقباض غیرارادی ماهیچه های واژن هنگام ورود آلت تناسلی یا ابزار پزشکی می شود. این وضعیت باعث ایجاد درد شدید و ناتوانی در برقراری رابطه جنسی می شود.
عفونت ها و بیماریهای زنان
عفونت قارچی، باکتریایی یا بیماریهایی مانند عفونت مجاری ادراری، واژینوز باکتریایی و بیماریهای مقاربتی می توانند باعث تحریک و درد در هنگام رابطه جنسی شوند.
مشکلات عضلانی یا بیماریهای لگنی
برخی از مشکلات لگنی مانند اندومتریوز، کیست تخمدان، فیبروم های رحمی یا بیماری التهابی لگن میتوانند باعث درد در هنگام رابطه جنسی شوند.
۵. عوامل روانی و عاطفی
استرس، اضطراب، افسردگی و تجربیات ناخوشایند گذشته (مانند سوء استفاده جنسی) میتوانند تأثیر زیادی بر تجربه درد هنگام رابطه داشته باشند.
روش های کاهش درد هنگام رابطه جنسی
برای جلوگیری از درد حین رابطه جنسی به ویژه برای خانم ها پیشنهاد می کنیم روش های زیر را با توجه به نیاز خود انتخاب نمایید و طول درمان را آغاز کنید.
استفاده از روان کننده های واژینال
در صورتی که خشکی واژن علت درد باشد، استفاده از ژل های روان‌کننده بر پایه آب یا سیلیکون می تواند به کاهش اصطکاک و جلوگیری از درد کمک کند.
برخی از این محصولات دارای ترکیباتی هستند که باعث افزایش رطوبت طبیعی واژن می شوند.
انجام پیش نوازش و افزایش تحریک جنسی
عدم تحریک کافی قبل از رابطه یکی از دلایل اصلی درد است. افزایش مدت زمان پیش نوازش (foreplay) و تمرکز بر تحریک کلیتوریس می تواند به افزایش رطوبت واژن و کاهش درد کمک کند.
تمرینات کگل برای تقویت عضلات کف لگن
تمرینات کگل به کنترل عضلات واژن کمک کرده و باعث کاهش انقباضات غیرارادی (در واژینیسموس) و بهبود جریان خون در ناحیه تناسلی می شود.
این تمرینات شامل فشردن و رها کردن عضلات کف لگن است که روزانه چند بار تکرار می شود.
درمان واژینیسموس با دیلاتورهای واژینال
برای خانم هایی که دچار واژینیسموس هستند، استفاده از دیلاتورهای واژینال به تدریج باعث کاهش انقباضات غیرارادی و افزایش راحتی در رابطه جنسی می شود.
درمان های هورمونی برای کاهش خشکی واژن
در برخی موارد، درمان های هورمونی مانند کرم های استروژنی موضعی میتوانند به افزایش رطوبت واژن و کاهش درد کمک کنند. این روش معمولاً برای زنان یائسه توصیه می شود.
درمان عفونت های واژینال
در صورتی که عفونت علت درد باشد، مراجعه به پزشک برای دریافت داروهای ضدقارچ، آنتی بیوتیک یا ضدویروس ضروری است. عدم درمان عفونت ها میتواند باعث تشدید درد و مشکلات جدی تر شود.
کاهش استرس و اضطراب
استرس و اضطراب می توانند باعث افزایش تنش عضلات واژن و درد در هنگام رابطه شوند. راهکار های زیر به کاهش استرس کمک می کنند:
- مدیتیشن و تمرینات تنفس عمیق
- یوگا و ورزش های آرام بخش
- مشاوره روان شناختی یا زوج درمانی برای رفع مشکلات عاطفی مرتبط با رابطه جنسی
تغییر موقعیت های جنسی برای کاهش درد
برخی از موقعیت های جنسی (پوزیشن ها) ممکن است باعث کاهش فشار بر نواحی حساس شده و درد را کاهش دهند. به عنوان مثال:
- پوزیشن زن در بالا (Cowgirl Position)
- پوزیشن پهلو به پهلو (Spooning Position)
مراجعه به پزشک برای بررسی مشکلات لگن خانم ها
در صورتی که درد هنگام رابطه ناشی از مشکلاتی مانند اندومتریوز یا کیست تخمدان باشد، مراجعه به پزشک و انجام آزمایش های تشخیصی مانند سونوگرافی و معاینات لگنی ضروری است.
برای کسب اطلاعات بیشتر به صفحه درمان اختلالات کف لگن بانوان مراجعه نمایید.
استفاده از داروهای ضد درد قبل از رابطه
در برخی موارد، مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن قبل از رابطه می تواند به کاهش درد کمک کند، اما این روش باید تحت نظر پزشک انجام شود.
جمع بندی
درد هنگام رابطه جنسی یک مشکل شایع اما قابل درمان است. اگر شما نیز با این مشکل مواجه هستید، کلینیک تخصصی فیزیوتراپی سبلان شرق با ارائه خدمات مشاوره پزشکی، فیزیوتراپی کف لگن، درمان های هورمونی و روان درمانی می تواند به شما در یافتن راه حل مناسب کمک کند.
