شکستگی دنده زمانی اتفاق می افتد که نیروی کافی و قابل توجهی که به دنده وارد می شود باعث شکستگی آن شود.
شکستگی درناحیه دنده اغلب با آسیبهای دیگر همراه است و هر چه تعداد شکستگی دنده بیشتر باشد، احتمال آسیب مرتبط با آن بیشتر میشود. در ادامه این مقاله از مرکز فیزیوتراپی شرق تهران به توضیحات بیشتر میپردازیم.
چه زمانی شکستگی دنده رخ میدهد؟
شکستگیهای دنده میتواند در هر سنی رخ دهد، اما افراد مسنتر به دلیل پوکی استخوان در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
شکستگی های دنده اغلب با مدیریت درد و تمرینات تنفسی برای جلوگیری از عوارض و آسیب اضافی به ریه ها درمان می شوند
انواع شکستگی های دنده
دنده های۴-۱۰ شایع ترین دنده های مستعد شکستگی هستند و دنده های ۱-۳ با ترومای با انرژی بالا دچار شکستگی میشوند .
تصادفات وسایل نقلیه موتوری، سقوط ، ضربه و … شایع ترین آسیب های ترومای قفسه سینه هستند که در ۵۰٪ موارد رخ میدهد
شکستگی های پاتولوژیک
این نوع شکستگی شامل پوکی استخوان، بدخیمی ها است که پاتولوژیک معروف میباشد.
شکستگی های استرسی
شکستگی استرسی در بخش دنده بیشتر شامل ورزشکاران حرفهای است، مانند قایقرانان، کشتی گیران والیبالیستان و …
علایم بالینی
شایع ترین علامت شکستگی دنده درد هنگام لمس، درد در هنگام نفس عمیق کشیدن، عطسه یا سرفه است.
از آنجایی که این شکستگی ها کاملاً دردناک هستند، بیماران نفس های کم عمق و کوتاه میکشند و حرکت دنده ها را به حداقل میرسانند
این می تواند منجر به فروپاشی آلوئولها در ریهها شود که تنفس را حتی سخت تر می کند و متعاقباً می تواند منجر به ذات الریه۱ شود.
درد در دنده ها که به خصوص در شب یا اول صبح به ویژه چند روز اول پس از آسیب دیده میشود . درد ممکن است هنگام دراز کشیدن به سمت آسیب دیده، اعمال فشار به ناحیه دنده یا لمس محکم دنده در محل آسیب افزایش یابد.
درد در حین حرکات قسمت فوقانی کمر مانند خم شدن یا پیچ خوردن، یا گاهی در حین فعالیت های خاص اندام فوقانی مانند فعالیت های دست بالای سر، یا در هنگام هل دادن، کشیدن یا بلند کردن اجسام سنگین اتفاق میافتد .
روش تشخیص شکستگی دنده
برای تشخیص ناحیه شکستگی نیاز است که یک معاینه کامل ذهنی و عینی از یک فیزیوتراپیست انجام شود.
با این حال، برای تعیین احتمال آسیب مرتبط به سایر اندام ها مانند ریه ها (مانند پنوموتوراکس) ، کبد۲، طحال یا کلیه ها برای تایید تشخیص، بررسی هایی مانند اشعه ایکس، ام آر آی یا سی تی اسکن انجام شود.
رادیوگرافی ساده
این روش از تشخیص ممکن است تا ۵۰٪ از شکستگی های دنده را حتی با برجستگی های مایل دنده تشخیص ندهد.
سی تی اسکن
حساس تر از رادیوگرافی ساده است و برای تشخیص شکستگی دنده سونوگرافی حساس تر و اختصاصی تر از رادیوگرافی معمولی است و برای تشخیص شکستگی دنده بلانت که همراه اسیب بافت نرم است انجام میشود.
مدیریت و مداخلات
شکستگی درناحیه دنده خود به صورت علامتی درمان می شوند و نتیجه پیش آگهی خوبی دارند. برای شکستگی های ساده و ایزوله دنده، درمان محافظه کارانه معمولاً کافی است که شامل بی حرکتی ، استراحت و یخ می شود.
به استفاده از اسپیرومتر تشویقی باید برای جلوگیری از آتلکتازی ( روی هم خوابیدن ) ریه ها تشویق میشود.
بلوک های عصبی بین دنده ای نیز می توانند برای کمک به کنترل درد اعمال شوند.
نوار دنده ای ( تیپ ) دیگر درمان توصیه شده نیست زیرا می تواند تلاش دمی را مختل کند.
اگر دنده های شکسته به گونه ای خم یا جابه جا شوند که ریه ها را سوراخ کنند، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
به طور مشابه، قفسه سینه ممکن است نیاز به تثبیت دنده جراحی شده داشته باشد.
بهبودی کامل شکستگیهای دنده ممکن است تا ۳ ماه طول بکشد. درمان شکستگیهای دنده زمانی تکمیل شده در نظر گرفته میشود که بیمار بتواند نفس عمیق بکشد، سرفه کند و بدون ناراحتی قابل توجهی راه برود.
شکستگیهای دنده اغلب با آسیبهای دیگر همراه است و هر چه تعداد شکستگیهای دنده بیشتر باشد، احتمال آسیبهای مرتبط بیشتر میشود که شامل موارد زیر میباشد:
- آسیب های شبکه بازویی
- پنوموتوراکس
- هموتوراکس
- پارگی ریه
- فتق ریه
- صدمات تروماتیک۳ کبد کلیه طحال
جدای از عوارض تروماتیک فوری ذکر شده در بالا، آتلکتازی و ذات الریه ممکن است ایجاد شود، عمدتاً به دلیل تلاش ضعیف تنفسی ثانویه به علت درد، این امر باعث افزایش عوارض و مرگ و میر ناشی از شکستگی دنده می شود.
درمان شکستگی دنده با فیزیوتراپی
درمان شکستگی دنده با فیزیوتراپی می تواند به بیماران مبتلا به این عارضه کمک کند و اطمینان حاصل کند که بازگشت ایمن به فعالیت دارند. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
سوزن خشک
افزایش انعطاف پذیری و قدرت و جلوگیری از فروپاشی موضعی ریه از روشی هایی است که بسیار کارآمد میباشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این روش میتوانید به مقاله سوزن خشک: مزایا و موارد کاربرد آن مراجعه نمایید.
مشاوره اصلاح فعالیت
تکنیک های نوار چسب ( تیپ ) به عنوان مثال نوار چسب پاسچرال میتواند بسیار موثر باشد.
درمان با ماساژ
روش ماساژ بافت نرم و موبیلیزیشن مفاصل از روش های دیگری است که تاثیر مستقیم دارد.
آتل بندی موضعی
تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست برای کاهش درد بسیار عالی عمل میکند.
تمرینات تنفسی
تمرینات تنفسی و پاکسازی راه های هوایی معمولاً پس از اتمام بهبودی شکستگی از الکتروتراپی و برنامه تمرینی خانگی مانند تمرینات وضعیتی، تمرینات تنفس عمیق، تمرینات چرخش قفسه سینه می توان استفاده کرد.
هزینه فیزیوتراپی شکستگی دنده
به طور کلی ۳ حالت بابت پرداخت هزینه این نوع فیزیوتراپی رایج است که مراجعین محترم میتوانند با استفاده از این روش اقدام به پرداخت هزینه های ضروری نمایند.
۱-استفاده از بیمه تکمیلی
شما میتوانید در صورت داشتن بیمه تکمیلی هزینه های فیزیوتراپی را پرداخت نمایید مرکز سبلان شرق با تمامی بیمه های مطرح قرار داد همکاری دارد.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحه فیزیوتراپی با بیمه تکمیلی مراجعه کنید.
۲-استفاده از بیمه تامین اجتماعی
شما درمان جویان عزیز میتوانید با استفاده از بیمه تامین اجتماعی اقدام به پرداخت بخشی از هزینه فیزیوتراپی نمایید.
برای کسب اطلاعات بیشتر به صفحه فیزیوتراپی با بیمه تامین اجتماعی مراجعه نمایید.
۳-پرداخت به صورت آزاد
در این روش برای پرداخت هزینه فیزیوتراپی شکستگی دنده نیاز است که تمام هزینه مورد نیاز را پرداخت نمایید.