الكتروتراپي در فيزيوتراپي

الكتروتراپي به مفهوم اوليه، در واقع استفاده از انر‍ژي الكتريكي جهت اهداف درماني است . در علم پزشكي ، الكتروتراپي به طيفي از درمانها گفته مي شود شامل دستگاه هاي شامل دستگاه هاي الكتريكي ، ‌تحريك كننده هاي الكتريكي عمقي مغز جهت درمان بيماري هاي مغز و اعصاب ، استفاده از جريان هاي الكتريكي جهت افزياش سرعت ترميم زخم ها يا استفاده از دستگاه هاي داراي امواج الكترومغناطيس.

فيزيوتراپيست ها از روش هاي مختلفي جهت مديريت درد ، به دست آوردن دامنه حركتي مفصل و درمان مشكلات سيستم اسكلتي عضلاني استفاده مي كنند . روش هايي مانند كشش عضلات ، تمرين درماني ، موبيليزاسيون مفصل و استفاده از جريان هاي الكتريكي يا الكتروتراپي. دستگاه هاي به خصوصي كه جهت وارد كردن ميزان كنترل شده اي از تحريك الكتريكي به اعصاب ، عضلات بدن طراحي شده اند كه فيزيوتراپيست با علم استفاده ي آنها آشنايي دارد و جهت جلو انداختن و بهبود پروسه ي ترميم و كاهش درد از آن استفاده مي كند.

يكي از ابزار قدرتمندي كه توسط بسياري از فيزيوتراپيست ها با هدف درمان درد هاي مزمن، آسيب هاي عضلاني اسكلتي ، بهبود قدرت عضلات و كاهش درد هاي عصبي استفاده مي شود، تحريكات الكتريكي است. الكتروتراپي يكي از روش هاي غير تهاجمي و ملايم درمان است كه با تحريك اعصاب و عضلات از طريق پوست تاثير خود را اعمال مي كند. به برخي از اثراتي كه اين روش روي بافت ها مي گذارد اشاره مي كنيم.

• توليد و فرستادن پالس هاي الكتريكي توسط دستگاه هاي تحريك الكتريكي ، سبب مسدود شدن سيگنال هاي درد در بدن شده و از اين طريق سبب كاهش درد مي شوند.
• كمك به آزاد سازي اندورفين در بدن كه يك ماده شيميايي بوده و سبب كاهش درد مي شود.
• توليد اثر گرمايي در بدن كه خود موجب افزايش گردش خون بافت ها و بهبود پروسه ترميم بافت ها مي شود.
• تحريك سلول هايي كه سبب كاهش التهاب ، افزايش كلاژن سازي بافت ها و كاهش درد مي شوند.

انواع معمول الكتروتراپي در درمان بيماران

با اينكه روش هاي درماني الكتروتراپي بسياري وجود دارداما اغلب آنها از يك اساس مشابه منشا مي گيرند. در بعضي از اين روش ها ، چند عدد پد فيزيوتراپي بر روي سطح پوست فرد قرار مي گيرند و از طريق كش هاي استرپ روي پوست ثابت مي شوند. اين پد ها از طريق سيم به دستگاه توليد جريان الكتريكي متصل شده ك هسيگنال هاي الكتريكي را زا طريق جريان برق توليد كرده و به سيم ها و پد ها و در نهايت بافت هاي بدن فرد منتقل مي كند.

در نوعي ديگر از درمان هاي الكتروتراپي، فيزيوتراپيست شما از يك اپليكاتور و ژل بر روي سطح پوست شما استفاده مي كند كه امواج فراصوت را به درون بافت هاي بدن مي فرستد.

انواع جريان هاي معمول مورد استفاده در الكتروتراپي

تنس (TENS) : يكي از پركاربرد ترين روش هاي مورد استفاده در الكتروتراپي بوده كه از آن به عنوان تحريك الكتريكي سطحي عصب نام برده مي شود. هدف از آن تحريك اعصاب حسي سطح پوست جهت كاهش دردهاي حاد و مزمن مي باشد.

اولتراسوند تراپي

استفاده از اولتراسوند در فيزيوتراپي با هدف ايجاد اثر گرمايي عمقي در بافت هاي مختلف نظير عضلات ،‌رباط ها و تاندون ها، بهبود گردش خون و تحريك پروسه ترميم بافت ها مي باشد. در اين روش به جاي پد هاي الكتريكي، از يك اپليكاتور با ژل استفاده مي شود. استفاده از اين دستگاه در كشيدگي هاي عضلاني، آسيب هاي تاندوني و مشكلات مينيسك زانو موثر گزارش شده است.

الكتروآكوپانكچر

در اين روش از سوزن هاي ريزي استفاده مي شود كه در نقاط خاصي از پوست با هدف تحت تاثير قرار دادن ارگانها و سيستم هاي مختلف بدن وارد مي شود. روي اين سوزن ها ، الكترودهايي قرار داده مي شود كه جريان الكتريكي را از طريق اين سوزن ها به عمق بافت وارد مي كند بدين ترتيب از جريان هاي قبلي عمقي تر است.

شاك ويو درماني

در اين روش،‌امواج صوتي با انرژي بسيار بالا جهت درمان برخي از بيماران استفاده مي شود. مانند اولتراسوند تراپي از يك اپليكاتور با ژل استفاده مي شود. اي روش درماني با هدف كمك به تحريك كلاژن سازي، آزاد سازي نقاط ماشه اي عضلات و كاهش التهاب در بدن بيمار استفاده مي شود. در بيماري هاي خاص اسكلتي عضلاني مانند آرنج تنيس بازان ، التهاب فاشياي كف پا و مشكلا تاندون آشيل ، اين روش درماني موثر گزارش شده است.

تحريكات الكتريكي عضلات

در حاي كه بعضي از روش هاي الكتروتراپي، اعصاب حسي را تحت تاثير قرار ميدهند،‌ اين روش با هدف تحريك بافت هاي عضلاني استفاده مي شود. در اين روش،‌ اعصاب حركتي تحريك شده كه سبب انقباضات عضلاني مي شود. هدف از انجام اين تحريكات، جلوگيري از نحليل رفتن عضلات بدن مي باشد.

به طور خلاصه به برخي از فوايد الكتروتراپي در فيزيوتراپي اشاره مي كنيم:

• كاهش درد
• تحريك پروسه ترميم آسيب هاي اسكلتي عضلاني
• روشي غير تهاجمي و بدون دارو جهت كنترل درد
• جلوگيري از تضعيف عضلات
• افزايش گردش خون و ترميم زخم ها
• عدم تاثيرات جانبي منفي