فیزیوتراپی انگشت ماشه ای یک روش پزشکی غیرجراحی و تخصصی است که به تعمیر و تقویت انگشت ماشه ای اختصاص دارد.
این نوع فیزیوتراپی به کمک تمرینات، ماساژ، و تکنیکهای خاصی انجام میشود تا به بیماران کمک کند تا انگشت ماشه ای خود را به بهترین حالت و عملکرد برسانند.
انگشت ماشه ای
دست ها حاوی تاندون های فلکسور هستند که ماهیچه های ساعد را به استخوان های شست و انگشتان متصل می کنند. تاندون های فلکسور از ساختاری به نام غلاف تاندون عبور می کنند که از مچ دست تا انگشتان امتداد دارد. در داخل غلاف تاندون «قرقرههای» خاصی وجود دارد که تاندونها را نزدیک استخوان شست و استخوانهای انگشت نگه میدارد. با انقباض ماهیچه های ساعد، تاندون ها از میان قرقره ها می لغزند و به شست یا انگشتان اجازه خم شدن می دهند.
در انگشت ماشه ای ، یا تاندون یا قرقره آن ملتهب می شود، به این معنی که تاندون نمی تواند به راحتی از قرقره عبور کند. در عوض، تاندون ممکن است به غلاف تاندون بچسبد و باعث قفل شدن شست یا انگشت آسیبدیده در موقعیت شود.
علل انگشت ماشه ای چیست؟
دانشمندان هنوز علت دقیق انگشت ماشه ای را نمی دانند. با این حال، استفاده شدید از انگشتان، روماتیسم مفصلی، نقرس یا دیابت ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
علائم انگشت ماشه ای چیست؟
معمولاً در نقطه ای که انگشت یا شست به کف دست می رسد باعث ناراحتی می شود. علائم دیگر می تواند شامل موارد زیر باشد:
- صدا دادن انگشت هنگام حرکت کردن
- حس کردن تودهی حساس به لمس روی کف دست
- احساس ناراحتی در پایهی انگشت روی کف دست
- احساس درد و خشکی هنگام خم کردن انگشت و ناتوانی در خم کردن کامل آن
- خشک شدن انگشت ماشهای و قفل شدنش در حالت خم صبحها شدیدتر بوده که به تدریج و در اثر استفاده کمتر میشود.
جراحی
جراحی انگشت ماشهای یک عمل سرپایی است که جراح برش کوچکی روی پوست ایجاد میکند و بخش سفت غلاف تاندون را آزاد میکند که در نتیجه تاندون میتواند آزادانه و بدون گیر کردن حرکت کند. از بیماران خواسته میشود که انگشت را بعد از آزاد کردن انگشت ماشهای حرکت دهند تا بافت همبند جای زخم بعد از جراحی تشکیل نشود. البته به بیماران توصیه میشود که تا چند هفته فشار روی زخم در حال بهبودی وارد نکنند. انتظار میرود که انگشت بعد از جراحی کاملاً بهبود پیدا کند. جراحی انگشت ماشهای یک جراحی ایمن می باشد ، هرچند که احتمال بروز عوارض بعد از عمل وجود دارد.
شایعترین عارضه بعد از جراحی انگشت ماشهای این است که بیماری به دلیل آزاد نشدن کامل غلاف تاندون برگشت کرده و عفونت، خشکی و آسیب دیدن انگشت از دیگر عوارض احتمالی جراحی انگشت ماشهای به شمار میآید. البته احتمال بروز این عوارض کم است و نرخ موفقیت جراحی بسیار بالا است.
فیزیوتراپی و ورزشهای انگشت ماشه ای
فیزیوتراپی انگشت ماشهای به همراه تمرینات خاص انگشت ماشه ای میتواند به تقویت عضلات و افزایش انعطافپذیری این انگشت کمک کند. این ترکیب مفیدی برای افرادی است که به بهبود کارکرد انگشت ماشه ای و پیشگیری از مشکلات حرکتی آن علاقه دارند.
برای درمان انگشت ماشهای نیازی به انجام دادن تمرینهای تقویتی نیست، چون علت بروز انگشت ماشهای ضعف انگشتان نیست و این عارضه به دنبال آسیب در تاندونهای دور مفصل اتفاق می افتد . ورزشهای انگشت ماشهای را باید با احتیاط انجام دهید، چون مفصل سالم نیست. انگشت را در آب گرم گذاشته و آن را به آرامی بچرخانید، این حرکت ساده برای گرم کردن تاندونها کافی است. همچنین میتوانید انگشت را ماساژ بدهید تا دامنهی حرکتی انگشت بازیابی شود. همچنین جلوگیری از مشت کردن دست دور اشیاء و چنگ زدن به آنها تا زمان بهبودی کامل بسیار مهم است. یک سری تمرینات مناسب برای بهبود انگشت ماشه ای وجود دارد که شامل موارد زیر است:
تمرینات فیزیوتراپی انگشت ماشه ای:
کشیدن عضلات صاف کننده
دستی که دچار عارضه انگشت ماشهای شده است را روی سطح صافی بگذارید و انگشت دردناک را با دست دیگر بگیرید. همان طور که بقیهی انگشتان را روی میز نگه داشتهاید، انگشت درگیر را بلند کنید و چند ثانیه در این حالت نگه دارید. انگشت را آنقدر بلند کنید که کشش ملایمی را حس کنید. در این حالت انگشت آسیب دیده توانایی حرکتیش را دوباره به دست می آورد.
کشیدن انگشتان
انگشتها را صاف کنید و به هم بچسبانید. انگشت ماشهای را آنقدر بکشید تا کشش ملایمی را حس کنید. این وضعیت را چند ثانیه حفظ کنید و بعد کشش را رها کنید. سعی کنید کشش انگشتان را رو به عقب و جلو انجام دهید و چند ثانیه در هر وضعیت بمانید. به این ترتیب عضلهها تقویت میشود و ورم کمتر میشود.
فشار دادن توپ تنیس
توپ تنیسی را در دست بگیرید، آن را محکم به مدت ۵ ثانیه فشار دهید و بعد رها کنید. این حرکت را ۵ الی ۸ بار در روز انجام دهید.
لغزش تاندون
انگشت شست را از کف دست دور کنید و بقیه انگشتان را رو به بیرون بکشید. دقت کنید که انگشت شست عمود بر کف دست باشد. سپس بقیه انگشتان را به طرف انگشت شست خم کنید، به گونهای که فقط یک سانتیمتر بین انگشت شست و بقیه انگشتان فاصله باشد. چهار انگشت را به آرامی به سمت کف دست خم کنید و انگشت شست را همچنان صاف نگه دارید. انگشتان خم شده را مشت کنید. دست را به آرامی باز کنید و چهار انگشت را صاف کنید. بندهای انگشتان را خمیده و انگشت شست را دور از کف دست نگه دارید. این حرکت را چند بار در روز تکرار کنید.
فشار دادن و جدا کردن دو انگشت از هم
دست انگشت ماشهای را روی میز یا سطح صاف دیگری بگذارید. انگشت ماشهای را به انگشت کناری بچسبانید و دو انگشت را با دست دیگر به هم فشار دهید. سپس همانطور که فشار دست را حفظ میکنید، سعی کنید انگشت ماشهای را علیرغم مقاومت دست از انگشت مجاور جدا کنید. این تمرین را هر روز برای بهبود گردش خون در انگشت ماشهای انجام دهید.
درمان فیزیوتراپی انگشت ماشه ای میتواند تأثیرات مثبت و قابل توجهی داشته باشد. این تکنیکها عمدتاً از تمرینات تقویتی و افزایش انعطافپذیری تشکیل شدهاند که به عضلات و بافتهای اطراف انگشت ماشه ای کمک میکنند تا بهبود یابند. افرادی که مشکلاتی مانند درد، محدودیتهای حرکتی یا آسیبهای انگشت ماشه ای دارند، از فیزیوتراپی به عنوان یک راهکار مؤثر برای بهبود عملکرد انگشت ماشه ای و کاهش علائم مشکلات خود بهرهمند میشوند. این درمان به توجه و راهنمایی حرفهای فیزیوتراپیگران ترکیب میشود و میتواند بهبود مسائل حرکتی و کیفیت زندگی افراد را تسهیل نماید.