فيزيوتراپی تنفسی یا فیزیوتراپی قفسه سینه یکی از حوزه های تخصصی فیزیوتراپی است که با هدف کمک به پاكسازی راه های هوايی تنفس و بهبود عملكرد دستگاه تنفسی در بیماران دچار مشکلات ریوی و تنفسی و بیماران بستری در بیمارستان انجام می گیرد.
تصحیح یا پیشگیری از اختلالات پوسچرال در بیماری هایی که سبب بروز مشکلات تنفسی نشده اند مانند اسکولیوز نیز از اهداف مهم فعالیت در این حوزه است.
فیزیوتراپی تنفسی در اغلب موارد بسرعت موجب افزایش حجم خلط تخلیه شده در بیماران دارای مشکل ریوی و تنفسی شده و می تواند به بهبود بیماری زمینه ای نیز کمک کند.
ريه ها مهم‌ترين بخش دستگاه تنفسی هستند كه به تبادل گازهای تنفسی برای تامين اكسيژن مورد نیاز بافت های بدن و دفع دی اكسيد كربن کمک می کنند.
بيماريی های دستگاه تنفسی از جمله بیماری های شایع در سراسر جهان هستند که سالانه افراد زیادی را مبتلا می کنند.
فیزیوتراپی تنفسی در بسیاری از بیماری های دستگاه تنفسی می تواند به بهبود وضعیت تنفسی و درمان بیماری کمک کند.
بهبودی وضعيت بيمار و افزايش كارايی سيستم قلبی_عروقی در بیمارن قلبی بستری در بیمارستان نیز از اهداف مهم فیزیوتراپی تنفسی است.
تکنیک های فیزیوتراپی تنفسی پس از ارزیابی بیمار بطور دقیق توسط فیزیوتراپیست انجام می گیرد.
فیزیوتراپیست پس از بررسی بیماری و مشکل بیمار و معاینه سیستم های مختلف بدن مانند سیستم تنفسی و قلبی- عروقی تمرینات تنفسی ویژه ای را متناسب با شرایط بیمار تنظیم می کند.
قرار دادن بیمار در وضعیت های مناسب برای تخلیه ی مناسب ترشحات ریه و نیز انجام درمان های دستی بمنظور بهبود تنفس و تخلیه ی ترشحات برای افزایش حجم قفسه سینه و نیز تحریک رفلکس سرفه از مهم ترین وظایف یک فیزیوتراپیست در این بخش است.
آموزش تنفس صحیح به بیمار شامل انواع تنفس های دیافراگمی، تنفس های عمیق و نوع صحیح دم و بازدم به بیمار نیز از دیگر وظایف فیزیوتراپیست در این حوزه تخصصی است.
فیزیوتراپی تنفسی در تمام بیمارانی که دارای بیماری های حاد و مزمن تنفسی هستند می تواند مفید باشد چرا که این افراد مشکلاتی مانند تخلیه نشدن ترشحات و محدودیت تنفسی دارند.
اهداف فیزیوتراپی تنفسی
- اصلاح الگوی تنفسی
- بازتوانی ریه
- جلوگیری از انسداد راه های تنفسی
- تقويت عضلات دستگاه تنفسی
- کمک به تخليه بهتر ترشحات ريه و مجاری دستگاه تنفسی
- تحريک رفلكس سرفه
- بهبود استقامت در انجام فعالیت های روزمره
- جلوگيری از تجمع ترشحات ريوی
- افزايش تحرک قفسه سينه
- پيشگيری از تغيير شكل‌های وضعيتی
- كاهش اسپاسم
- كاهش درد
- بهبود گردش خون
- پیشگیری از عفونت های ریوی
موارد کاربرد فیزیوتراپی تنفسی
- جراحي های ناحيه قفسه سينه
- ضعف عضلات سيستم تنفسی
- شكستگی دنده ها
- بيماريی های تنفسي مانند آسم، پنومونی، آمبولی ريه، آمفیزم، برونشكتازی، آتلكتازی، برونشيت و سرطان دستگاه تنفسی
- بيماريی هايی مانند ایسکمی قلبی
- قبل و پس از انواع جراحی
تمرینات تنفسی