شانه یخ زده شرایط دردناکی است که باعث کاهش حرکات شانه می شود.
این وضعیت در اثر ضخیم، سفت و ملتهب شدن بافت همبندی قوی که در اطراف مفصل وجود دارد اتفاق می افتد.
در این وضعیت هر چه قدر میزان درد افزایش پیدا کند توانایی استفاده از شانه کاهش می یابد بنابراین به آن شانه یخ زده می گویند.
عدم استفاده از شانه باعث ضخیم و سفت شدن کپسول شانه می شود و درنتیجه حرکت شانه را دشوارتر می کند.
چناچه بیمار در دوران نقاهت برخی بیماری ها مانند سکته مغزی باشد به دلیل کاهش حرکات شانه خطر ابتلا به شانه یخ زده در او افزایش می یابد.
تکرار وضعیت شانه یخ زده در یک شانه خیلی اتفاق نمیافتد اما برخی افراد ممکن است در شانه مخالف دچار آن شوند.
روش های درمانی این مشکل شامل تمرینات حرکتی و در برخی موارد تزریق بلوک های عصبی به داخل کپسول مفصلی است.
علامت اصلی شانه یخ زده، درد و سفتی است که حرکت را دشوار یا غیرممکن می کند.
بنابراین اگر در یک شانه احساس درد یا خستگی مداوم دارید؛ ممکن است دچار یخ زدگی شانه باشید.
علاوه بر این درد در قسمت بالای عضلات شانه و بازو هم احساس میشود.
اغلب درد در هنگام شب شدید شده و خوابیدن را سخت میکند.
علائم یخ زدگی شانه می توانند به دو دوره تقسیم شوند:
به دلیل متفاوت بودن علائم این عارضه در طی مراحل اولیه، معمولاً تشخیص شانهی یخ زده تا زمان بروز مراحل بعدی انجام نمیشود.
در بسیاری از موارد فرد تحت درمان برای دیگر عارضههای شانه بوده و فیزیوتراپیست او متوجه علائم و نشانههای مربوط به شانهی یخ زده میشود.
در طی ارزیابی فیزیوتراپی، سوابق کامل پزشکی فرد گرفته شده و تشخیصهای دیگر رد میشوند.
تشخیص بیماریهای قبلی مثل دیابت و اختلالات تیروئید و سیستم ایمنی که میتوانند در بروز یخ زدگی مفصل شانه نقش داشته باشند نیز انجام خواهد شد.
ازجمله معیارهای مورد توجه برای تشخیص یخ زدگی مفصل شانه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بطور معمول حدود ۸۰ الی ۹۰ درصد مبتلایان به شانه منجمد با انجام فیزیوتراپی درمان می شوند و در نهایت اگر مشکلشان حل نشد مجبور به جراحی می شوند، یکسری از مراحل انجام فیزیوتراپی شامل:
در جلسات ۱ الی ۲ فیزیوتراپیست با دست یکسری حرکات و کشش ها را به دست و شانه و بازو بیمار وارد می کند و خیلی آهسته در جای خود می چرخاند تا افزایش دامنه حرکتی بیشتر شود و بیمار راحت تر دست های خود را تکان دهد.
با انجام حرکات درای نیدلینگ و تکارتراپی سعی در رفع اسپاسم ها و گرفتگی ها می کنند.
در این مرحله به بیمار حرکات ورزشی و تمرین درمانی می دهند و بیمار باید بگونه ای تمرین ها را انجام بدهد که درد ناشی از حرکت را احساس نکند.
تمرینات لازم و اصلی در ادامه ی مطلب آورده شده است.
فیزیوتراپیست ها بر این عقیده هستند که در کنار انجام جلسات فیزیوتراپی و انجام تمرین ها بهتر است بیماران از آب درمانی نیز استفاده کنند.
در تصویر انجام این ورزش برای درد شانه را برای شانه چپ مشاهده میکنید. برای شروع رو به جلو خم شوید و دست را روی تکیه گاه بگذارید.
بگذارید دست در کنار بدن تاب بخورد.
حرکت دست در ابتدا رو به جلو و عقب است.
سپس دست را در دو جهت ساعتگرد و پادساعتگرد به صورت دورانی تاب دهید.
هر حرکت را ۵ تا ۱۰ بار تکرار کنید.
بنشینید و شیئی مانند عصا، وردنه یا چتر را در دست بگیرید.
آرنج را در تمام مدت کنار بدن نگه دارید.
با بازوی سالم شیء را رو به جلو فشار دهید تا بازوی دردناک بچرخد و از حالت میانی خارج شود، این حرکت را در حالت خوابیده نیز میتوان انجام داد.
اجازه ندهید بدن برای جبران این حرکت بچرخد.
این حرکت ورزش درد کتف را ۵ تا ۱۰ بار تکرار کنید.
به پشت دراز بکشید. (تصویر انجام حرکت را برای شانه چپ نشان میدهد.)
با دست سالم بازوی دردناک را از مچ بگیرید و به بالا ببرید.
قوس کمر را افزایش ندهید و کمر را رو به بالا نبرید. میتوانید آرنج را از ابتدا خم کنید. این حرکت را ۵ تا ۱۰ بار تکرار کنید.
از یک قرقره استفاده کنید یا حلقهای را در ارتفاع بالا ثابت کنید. قرقره یا طناب از میان حلقه رد شده را با دست سالم پایین بکشید تا دست و بازوی دردناک رو به بالا حرکت کند. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید.
نکته: بهترین روش انجام تمرین این است که قرقره را پشت بدن ثابت کنید.
دست دردناک را از عرض بدن رد کنید و به سمت شانه دیگر ببرید.(در تصویر انجام حرکت روی شانه چپ نشان داده شده است)
آرنج را با دست سالم بکشید تا کشش ملایمی را احساس کنید.
میتوانید با انجام این حرکت در حالت خوابیده به پشت میزان کشش را افزایش دهید.
این حرکت را ۵ بار تکرار کنید، و هر بار ۲۰ ثانیه در حالت کشش بمانید.
بایستید و دستها را کنار بدن نگه دارید.
مچ دست دردناک را با دست سالم بگیرید.
دست را به آرامی به سمت باسن طرف مخالف بکشید.
بازو را پشت بدن ببرید.
برای دشوار کردن این حرکت میتوانید، مانند تصویر از حوله استفاده کنید.
این حرکت را ۵ بار تکرار کنید.
به خاطر داشته باشید که این تمرین غالباً آخرین حرکتی است که تجویز میشود، بنابراین اگر انجام آن را دردناک یافتید، به خود فشار نیاورید.
کنار چهارچوب در بایستید، آرنج را تا ۹۰ درجه خم کنید و آن را در کنار بدن نگه دارید یا با قرار دادن یک حوله بین بدن و بازوی خود، آرنج را کمی با فاصله قرار دهید. کف دست خود را مقابل چهارچوب قرار بدید. حالا به سمت مخالف دست ثابت شده بچرخید.
کنار چهارچوب در بایستید، آرنج را تا ۹۰ درجه خم کنید و آن را در کنار بدن نگه دارید یا با قرار دادن یک حوله بین بدن و بازوی خود، آرنج را کمی با فاصله قرار دهید. کف دست خود را مقابل چهارچوب قرار بدید. حالا به سمت مخالف دست ثابت شده بچرخید.
کنار یک میز بشینید و آرنج را تا ۹۰ درجه خم کنید و ساعد را روی میز قرار دهید. حالا از کمر خم شوید تا سر به سطح شانه برسد.
پشتتان را به میز بدهید و با هر دو دست خود لبه ی میز را بگیرید. حالا زانوهای خود را تا جایی که از پنجه های پا جلوتر نرود، خم کنید. همزمان آرنج ها هم خم می شوند.
کشش ها را بین ۳ تا ۵ بار در روز انجام دهید و هر بار ۳۰ ثانیه کشش را حفظ کنید.
برای اینکه بتوانیم از عارضهی شانهی یخ زده در خود پیشگیری کنیم باید علل یخ زدگی شانه را شناخته و با انجام ورزشهایی، از رخ دادن آن جلوگیری کنیم.
در ادامه، دلایلی را که ممکن است منجر به یخ زدگی شانه شود بیان کرده و شما را از آن ها آگاه خواهیم کرد.
پس از انجام برخی از عمل های جراحی، ممکن است عارضهی شانه ی یخزده در شما رخ دهد. برای پیشگیری از آن پس از عمل جراحی با یک فیزیوتراپیست ماهر مشورت کرده و از رخ دادن آن جلوگیری کنید.
پس از شکسته شدن دست و یا بازو، برای ترمیم آن، دست شما را آتل بندی خواهند کرد. در صورتی که در طولانی مدت نتوانید دست خود را تکان دهید، ممکن است شانه ی شما منجمد شده و عارضه ی شانه ی یخ زده اتفاق بیافتد. پس مراقب باشید تا قبل از رخ دادن این اتفاق، به یک فیزیوتراپیست مراجعه کرده و از آن پیشگیری کنید.
در صورتی که ورزشکاران دچار مشکل در شانهی خود شوند، باید قبل از شدیدتر شدن درد، با فیزیوتراپی آن را درمان کنند. در غیر این صورت ممکن است به عارضهی شانه ی یخ زده گرفتار شوند.
کلمات مرتبط :
فیزیوتراپی در سبلان – فیزیوتراپی در حشمتیه – فیزیوتراپی در نامجو – فیزیوتراپی در شرق تهران – فیزیوتراپی در مدنی